32 takımlı ilk Kulüpler Dünya Kupası cumartesi başlıyor: İşte ayrıntılar
Hüseyin ÖZKÖK – AJANSSPOR
FIFA Başkanı Gianni Infantino’nun “icadı” olan ve dört yılda bir düzenlenecek 32 gruplu Kulüpler Dünya Kupası ABD’de start alıyor. Mısır’ın Al Ahly grubu ile Messi’li Inter Miami ortasında oynanacak açılış maçının akabinde turnuva 13 Temmuz günü oynanacak final müsabakasıyla sona erecek.
Bir ülkeden en fazla iki kadro yer alıyor
Yeni turnuvaya konfederasyonların son dört sezonda Şampiyonlar Ligi şampiyonu olan grupları ile dörtten fazla kadrosu olan konfederasyonların son dört sezonda Şampiyonlar Ligi’nde kulüp puanı en yüksek olan kadroları katılabiliyor. Bir ülkeden en fazla iki grubun yer alabileceği tertipte konfederasyon şampiyonları tıpkı ülkeden olduğu takdirde rastgele bir kısıtlama yapılmıyor.
Ev sahibi, ekstra bir kontenjana sahip
Kulüpler Dünya Kupası’na dünyadaki altı konfederasyondan kulüpler katılıyor. En çok iştirak ise 12 kulüple UEFA’dan. Öteki konfederasyonlardan Güney Amerika (CONMEBOL) altı, Asya (AFC), Afrika (CAF) ve Orta ve Kuzey Amerika (CONCACAF) dörder ekiple tertibe katılırken Okyanusya (OFC) tek ekiple temsil ediliyor. Konut sahibi ABD ise ekstra bir kontenjan ile (Inter Miami) 32 ekibi tamamlıyor.
UEFA’dan gelen kadroların turnuvaya kıymet kattığı bir gerçek. Başlarda Avrupa kulüpleri maç yoğunluğu nedeniyle turnuvaya sıcak bakmasa da Infantino yüksek gelir vaatleriyle Avrupa kulüplerini turnuvaya katılmaya razı etti.
Avrupa şu ekipler tarafından temsil edilecek
Chelsea, Real Madrid, Manchester City, Bayern Münih, PSG, Inter, Porto, Benfica, Dortmund, Juventus, Atletico Madrid, Salzburg. Barcelona ise kulüp puanı Salzburg’dan yüksek olmasına rağmen birebir ülkeden iki grup kontenjanına takıldığı için turnuvaya katılamadı.
FIFA kesenin ağzını açtı
Yaklaşık 2 milyar Dolar bütçesi olan turnuvada FIFA, kulüplere yüksek ölçüde primler ödeyecek. FIFA ayrıyeten bu primlerden bir kısmının oyunculara dağıtılmasını da kural koştu.
Kulüplere toplamda 525 milyon Dolar dağıtacak FIFA prim olarak şu sayıları ödeyecek.
- Katılım: 9.500.000 Dolar
- Galibiyet: 2.000.000 Dolar
- Beraberlik: 1.000.000 Dolar
- Son 16 çeşidi: 7.500.000 Dolar
- Çeyrek final: 13.125.000 Dolar
- Yarı final: 21.000.000 Dolar
- Finali kazanan: 40.000.000 Dolar
- Finali kaybeden: 30.000.000 Dolar
FIFA dünya futbolu dayanışma fonuna da 250.000.000 Dolar kaynak ayrılacağını açıkladı.
Dünya futbolunun işvereni FIFA, bilhassa 48 gruplu 2026 Dünya Kupası’nın hazırlığı olarak gördüğü bu turnuvada teknolojiden de azamî düzeyde faydalanacak. FIFA tarafından yapılan açıklamada duyurulan yenilikler şunlar;
Hakemler, canlı maç yayınlarında kullanılan manzaralarla birlikte beden kameraları takacaklar.
FIFA tarafından tüm konfederasyonlardan seçilen 117 hakem turnuvada misyon yapacak.
Uluslararası Futbol Birliği’nin (IFAB) onayının akabinde, 2025 FIFA Kulüpler Dünya Kupası’ndaki hakemler beden kameralarıyla donatılacak. Manzaralar, yayın haklarını elinde bulunduran global yayıncı DAZN tarafından turnuva sırasında canlı yayınlarının bir kesimi olarak kullanılacak.
Topların içinde bir sensör olacak
Denemenin temel gayelerinden biri, hakemin konumundan yeni kamera perspektifinin televizyonda ve çevrimiçi olarak izleyiciler için izleme tecrübesini güzelleştirip güzelleştirmediğini belirlemek. Ayrıyeten, FIFA turnuvadan elde edilen bulguları futbolda bu cins kameraların kullanımı için yeni yönergeler geliştirmek için kullanacak.
Hakemin monitör incelemelerindeki manzaralar stadyumlarda canlı olarak yayınlanacak.
Yeni uygulamalar yalnızca canlı TV yayında gösterilmeyecek. Maçları stadyumda canlı izleyenler, hakemin VAR monitöründe incelediği imgelerin birebirini görecek. İmgeler statlardaki dev ekranlarda canlı olarak gösterilecek. Bu uygulama taraftarların hakemlerin kararlarını anlamasını kolaylaştıracağı üzere şeffaflığa da katkı sağlayacak.
Gelişmiş yarı otomatik ofsayt teknolojisi kullanılacak. Topların içinde bir sensör olacak.
FIFA Intercontinental Cup’ta başarılı denemeler ve bir dizi FIFA gençlik turnuvasında kullanımı sonrasında, yarı otomatik ofsayt teknolojisinin gelişmiş bir versiyonu artık FIFA Kulüpler Dünya Kupası 2025’te kullanılacak. Sistem ofsaytlarda karar verme sürecini daha da hızlandırmak için tasarlandı.
Çok sayıda özel kamera, topun içindeki bir sensör ve yapay zekadan oluşan sistem, oyuncuların durumlarını ile topu izliyor ve net ofsayt durumları için VAR’a gerçek vakitli otomatik bildirimler gönderiyor. Fakat karmaşık ofsayt kararları için VAR, sistem tarafından sağlanan dataları değerlendirmeye devam edecek ve son karar o denli verilecek.
FIFA, Hawk-Eye ile iştirakinin bir kesimi olarak canlı maç datalarını toplamak için yapay zeka kullanılacak.
Her kadroya başlama vuruşundan evvel birer tablet verilecek
FIFA, birinci sefer büyük bir turnuva için Football Technology Centre AG’nin algoritmalarını kullanacak. Hawk-Eye ile ortak teşebbüs yürüten şirket, mevcut izleme datalarına dayanarak canlı aktiflik bilgilerinin birçoklarını otomatik olarak toplayacak.
Oyuncu değişiklikleri kağıt fişler yerine dijital bir tablete girilecek bilgilerle yapılacak.
Bir başka yenilik ise yeni oyuncu değişikliği tableti olacak. Sistem klasik kağıt formatını ve manuel bağlantısı değiştirerek oyuncu değişikliğini kolaylaştırıp güzelleştirecek. Her kadroya başlama vuruşundan evvel birer tablet verilecek ve oyuncu değişiklikleri bu tabletlere işlenecek. Bu, ilgili herkesin tüm bilgilere muhtaçlık duyduğunda yeni datalara ulaşmasını sağlayacak. Teknoloji ayrıyeten kalan değişiklik haklarına ait net bir tablo da sunacak.
Maçlar TRT’de
Kulüpler Dünya Kupası’nın yayın hakları FIFA tarafından 1 milyar Dolar karşılığında dünyanın en büyük spor yayın platformu İngiliz Dazn’a (Dazon) satıldı. Şirket daha sonra ülkelerdeki televizyon kuruluşlarıyla da alt lisans mutabakatları yaparken Avrupa’da TRT’nin de üyesi olduğu Avrupa Yayın Birliği (EBU) ile de bir muahede yaptı. Bununla birlikte maçların TRT’den yayınlanmasının yolu açıldı.
