Jat lag, sakatlıklar ve aşırı yoğun maç takvimi! FIFPRO’dan futbol dünyasına uyarı

Hüseyin ÖZKÖK – AJANSSPOR

Dünyada 60 bin profesyonel futbolcuyu temsil eden Milletlerarası Oyuncular Sendikası FIFPRO, erkekler profesyonel futbolda oyuncuların çok iş yüküne karşı güvenlik tedbirlerini içeren büyük bir araştırma yayınladı.

Üç etaplı *Delphi usulüyle yapılan araştırma sonrasında FIFPRO, bu araştırmanın 12 uzlaşma temelli oyuncu müdafaa standardının turnuva regülasyonlarında uygulanmasını talep etti. Lakin bu taleplerin şu anda dünyada uygulanmakta olan maç takvim yoğunluğu nedeniyle uygulanması mümkün gözükmüyor.

Örneğin Inter ve PSG’li oyuncular Şampiyonlar Ligi finalinin ardından Uluslar Ligi dörtlü finalinde yer alıp oradan kadrolarıyla Kulüpler Dünya Kupası’na gittiler.

Uzman katılımcılar

Araştırma %64’ü tıbbi uzmanlar %46’sı yüksek performans uzmanları olmak üzere 70 uzmanın iştirakiyle gerçekleştirildi.

Araştırma için seçilen uzmanların %73’ü kulüp %27’si ulusal kadroları araştırırken %29’unun yaşı 40’ın altında. Uzmanların %42’si 41-50 yaş ortasından oluşurken %29’unun yaşı 50’nin üzerinde

Uzmanların %22’si 10 yıldan az, %54’ü 11-20 yıl, %24’ü 20 yıldan fazla tecrübeye sahip

Araştırmaya katılan uzmanların konfederasyonları ve oranları ise şu formda.

AFC %7, CAF %7, CONCACAF %12, UEFA %74

İşte araştırmanın ortaya çıkan sonuçları

Sezon sonları

• Oyunculara iki dönem ortasında en az 4 hafta dönem sonu tatili garanti edilmeli, kulüp yahut ulusal kadro seyahati, idman yahut medya taahhütleri olmamalıdır.
• Sezon sonlarında oyuncuların 2 haftalık bir izolasyon devri (kulüp yahut ulusal grupla hiçbir temas olmadan) olmalıdır.Yeni dönemde karşılaşmalar başlamadan evvel en az 4 haftalık bir tekrar yükleme mühleti olmalıdır.
• Kulüpler, dönem sonu tatilinde oyunculara isteğe bağlı olarak izleme (örneğin, belirlenmiş bir eğitim programını takip etme yahut sıhhat takibi) sağlamalıdır.

Sezon içi dinlenme ve tedavi süreci

• Oyuncuların kâfi formda toparlanabilmeleri için maçlar ortasında en az iki gün olmalıdır.
• Sakatlık geçiren bir oyuncu, kulübünden bir sıhhat vazifelisi tarafından onaylanana kadar hiçbir maçta gayret etmemelidir.
• Oyuncuların haftada bir gün müsaade yapmaları gerekir.

Devre ortası tatili

• Kulüp yahut ulusal grup seyahatleri, idmanları yahut medya taahhütleri olmadan, 1 haftalık mecburî dönem ortası tatili olmalıdır.

Seyahatler

• Seyahat yorgunluğu yahut jet lag’e neden olan artan seyahat yükü, fikstür takvimleri planlanırken dikkate alınmalıdır.
• Uzun aralı bir uçuş ile daha sonraki bir kadroya iştirak ortasında, seyahat yorgunluğundan yahut jet lag’den gereğince kurtulmak için bir dinlenme müddeti olmalıdır.

Not: FIFA 2026’dan itibaren eylül ve ekim ulusal ortalarını birleştirerek ulusal orta sayısını dörde indirecek. Bununla birlikte bilhassa Avrupa’da oynayan ve ulusal ekiplere giden öteki kıtaların oyuncularının daha az seyahat yapması sağlanacak.

Genç oyuncuları muhafaza önlemleri

• Akademi oyuncuları (18 yaş altı) için özel iş yükü teminatları olmalıdır.
• Genç oyuncular (21 yaş altı) için özel iş yükü teminatlarının olup olmaması gerektiğine karar vermek için daha fazla araştırmaya muhtaçlık vardır.

Uzmanların değerlendirmeleri

• Uzmanların %69’u dönem başına oynanacak maç sayısının sonlandırılması gerektiği konusunda hemfikir lakin tam sayı konusunda farklı düşünüyor.
• %67’si ise kulüp ve ulusal kadro maçları için farklı limitleri destekledi – oyuncular ülkelerini temsil etmeye hazır olmalı fikrini beyan etti.
• Uzmanların %60’ı en fazla üst üste 3 hafta boyunca haftada 2 maçta izleme yaptı
• %64’ü, arka arda takıma alınma konusunda bir sınırlamaya karşıydı.
• Uzmanların %67’si oyuncuların dönem dışında izlenmesi gerektiği konusunda hemfikir
• %69’u uzun aralıklı uçuşlar ortasında ve sonraki takıma dahil olmalar ortasında 2 günlük bir dinlenme mühletini destekledi.
• Uzmanların %70’i U21 oyuncuları için muhakkak iş yükü teminatlarını onayladı fakat detaylar hakkında daha fazla araştırma yapılması davetinde bulundu.

*Delphi Yolu: uzman görüşlerine dayalı olarak gelecek öngörüleri yapmak yahut karmaşık sorunları çözmek hedefiyle kullanılan yapılandırılmış bir irtibat ve varsayım tekniğidir. Bilhassa belirsizliklerin yüksek olduğu alanlarda (örneğin teknoloji, strateji, siyaset, iktisat gibi) yaygın halde kullanılır.